Ingliz tilini o‘rganishda, asosan, an'anaviy metodlardan foydalaniladi: darslar, repetitorlik, kitoblar va onlayn materiallar. Biroq, til o‘rganish jarayonini yanada qiziqarli va samarali qilish uchun yangi yondashuvlar mavjud. Musiqa – til o‘rganish jarayonida ko‘plab o‘quvchilar tomonidan ishlatiladigan vosita bo‘lib, bu nafaqat motivatsiyani oshiradi, balki til ko‘nikmalarini yanada tez va samarali rivojlantirishga yordam beradi. Ingliz musiqasidan foydalanish orqali talaffuz, so‘z boyligi va tinglash ko‘nikmalarini yaxshilash mumkin. Ushbu maqolada ingliz musiqasining til o‘rganish jarayoniga qanday foydalari borligi va qanday qilib undan samarali foydalanish mumkinligi haqida so‘z yuritiladi (Binswanger & Rosenzweig, 1986).

Ingliz musiqasining til o‘rganishdagi roli 

Musiqa, til o‘rganish jarayonida o‘qish, yozish, tinglash va gapirish kabi asosiy ko‘nikmalarni rivojlantirishda samarali vosita hisoblanadi. Ingliz tilidagi musiqalarni tinglash, o‘quvchilarga nafaqat inglizcha so‘zlarni o‘rganish, balki ular qanday talaffuz qilinishini ham eslab qolishga yordam beradi. Musiqa orqali o‘rgatilgan so‘zlar ko‘pincha yanada uzoqroq yodda qoladi, chunki musiqa ritmi va ohanglari so‘zlarni eslab qolishni osonlashtiradi. Shuningdek, musiqaning tekstlarini tinglash orqali grammatikani va so‘zlarni qanday ishlatilishini ko‘rish mumkin.

Talaffuzni yaxshilash 

Ingliz tilidagi musiqalar, o‘quvchilarning talaffuzini yaxshilashda samarali vosita hisoblanadi. Ko‘plab musiqalarda maxsus ohanglar va talaffuz qoidalari mavjud, bu esa o‘quvchiga tilni tabiiy va to‘g'ri talaffuz qilishni o‘rgatadi. Musiqa orqali talaffuzni takrorlash, o‘quvchilarga aniq talaffuzni o‘rganishda yordam beradi. "Shadowing" metodini qo‘llash orqali, ya'ni musiqadagi so‘zlarni ovoz chiqarib aytish, o‘quvchilarning talaffuzini yanada mukammallashtiradi (Borensztein, De Gregorio, and Lee, 1998).

So‘z boyligini oshirish 

Musiqa, yangi so‘zlarni o‘rganishda ajoyib vositadir. Ingliz musiqalarida ishlatiladigan so‘zlar ko‘pincha kundalik hayotda uchraydigan iboralar va gaplar bo‘lib, ular orqali o‘quvchilar tilning amaliy qo‘llanilishini o‘rganishadi. Ko‘plab pop-musiqalar va rok-musiqalar ingliz tilidagi ko‘plab yangi va foydali so‘zlar va iboralarni taqdim etadi. Bunday so‘zlarni o‘rganish orqali o‘quvchi til boyligini tezda oshiradi va ularni kundalik hayotda ishlatish imkoniyatiga ega bo‘ladi (Burkitbayeva, Qiam & Swinnen, 2016).

Tinglash ko‘nikmalarini rivojlantirish 

Musiqa tinglash orqali o‘quvchilar tinglash ko‘nikmalarini rivojlantirishlari mumkin. Ingliz tilidagi musiqalar, o‘quvchilarga turli aksentlar va talaffuzlarni tinglash imkoniyatini beradi. Bu esa ularning tinglashdagi o‘zlashtirish va tushunish darajasini oshiradi. Musiqa matnlarining o‘ziga xos ohanglari va to‘qimalari, o‘quvchilarning tez va aniq tushunishlariga yordam beradi. Bundan tashqari, musiqalarni tez-tez tinglash o‘quvchilarga inglizcha gaplarni tezda tanib olish va tushunishni osonlashtiradi (Cook, 2001).

Grammatikani o‘rganish 

Musiqa orqali grammatikani o‘rganish ham mumkin. Ingliz musiqalaridagi so‘zlar va iboralar grammatikaga oid turli xususiyatlarni ko‘rsatadi, masalan, zamonlar, predloglar, predikatlar va boshqalar. Musiqa matnlarini tahlil qilish, grammatikani tushunish va uni amaliyotda qo‘llashni osonlashtiradi. Bunda o‘quvchi faqat musiqani tinglamay, balki musiqadagi grammatik strukturalarni o‘rganadi (Ellis, 2003)

Musiqa va Til O‘rganish: O‘rtasidagi bog‘lanish

Ingliz tilini o‘rganishda musiqa nafaqat o‘quvchining motivatsiyasini oshiradi, balki u til o‘rganish jarayonini yanada jonli va samarali qiladi. Ko‘plab tadqiqotlar, musiqa va til o‘rganish o‘rtasida mustahkam bog‘liqlik mavjudligini ko‘rsatadi. Musiqa orqali, o‘quvchilar nafaqat so‘z boyligini oshiradilar, balki grammatikani va talaffuzni ham o‘rganishlari mumkin. Shuningdek, musiqa ko‘plab ijtimoiy va madaniy jihatlarni o‘rganishga yordam beradi, bu esa o‘quvchiga tilni to‘liq va aniq tushunish imkonini beradi (Harmer, 2007).

Musiqa va So‘z Boyligini Oshirish

Ingliz musiqalari turli janrlarda bo‘lib, ular orasida pop, rok, hip-hop, va klassik musiqalar mavjud. Har bir janrda o‘ziga xos so‘z boyligi va iboralar mavjud bo‘lib, bu orqali o‘quvchilar yangi so‘zlarni o‘rganadilar. Masalan, pop musiqalarida ko‘p ishlatiladigan iboralar kundalik hayotda tez-tez uchraydi. Shunday qilib, musiqalar orqali o‘rgatilgan so‘zlar o‘quvchilarga yanada yaqin va tanish bo‘ladi.

Musiqa matnlarini tinglash orqali o‘quvchilar faqat yangi so‘zlarni o‘rganib qolmaydi, balki bu so‘zlarning kontekstini ham tushunadilar. Misol uchun, musiqada ishlatiladigan metafora, tasvirlar va ifodalar tilni yanada boyitadi. Shuningdek, musiqa orqali o‘quvchilar ifodali va lug‘aviy boy talaffuzni ham o‘zlashtiradilar, bu esa ularning kommunikativ ko‘nikmalarini yanada kuchaytiradi (Krashen, 1982).

Grammatikani o‘rganishdagi foydalari

Musiqa tinglashda o‘quvchilar grammatikani o‘rganishda ham yordam olishlari mumkin. Ingliz tilidagi ko‘plab musiqalar zamon, moddiy shakl, fe’l va predloglarning turli kombinatsiyalarini o‘z ichiga oladi. Musiqa matnlarini tahlil qilish o‘quvchilarga grammatikani o‘rganishning yangi va qiziqarli usulini taklif etadi. Musiqa orqali o‘rgatilgan grammatik qoidalar o‘quvchilarning ingliz tilidagi so‘z boyligini yanada kengaytirishga yordam beradi (Richards & Renandya, 2002).

Tinglash va Talaffuzni Rivojlantirish

Musiqa, shuningdek, tinglash ko‘nikmalarini rivojlantirishda samarali vosita hisoblanadi. Ko‘plab ingliz musiqalarida turli aksentlar, tezliklar, va talaffuz uslublari mavjud. Musiqani tinglash orqali o‘quvchilar turli aksent va talaffuzlarga moslashishga yordam beradigan ko‘nikmalarni rivojlantiradilar. Bu esa ularga ingliz tilini yanada tabiiy va aniq talaffuz qilish imkoniyatini yaratadi.

Bundan tashqari, musiqa matnlarini tinglash va ular bilan tanishish, o‘quvchilarga tez va samarali ravishda tilni o‘rganishga yordam beradi. Musiqa orqali o‘rgatish metodikasi, o‘quvchilarni yanada faol va yaratkich bo‘lishga rag‘batlantiradi. Bu esa, oxir-oqibat, tilni mukammal va aniq o‘zlashtirishga olib keladi (Underhill, 2005).

Musiqaning Madaniy O‘rni

Ingliz tilini o‘rganishda musiqa orqali nafaqat til, balki madaniyatni ham o‘rganish mumkin. Har bir musiqaning o‘ziga xos madaniy xususiyatlari bor. Masalan, musiqalarda ishlatiladigan slenglar, iboralar va madaniy kontekstlar o‘quvchilarga ingliz tilining turli madaniyatlaridagi ifodalarni tushunish imkoniyatini beradi. Bu, o‘z navbatida, ingliz tilini o‘rganayotgan shaxslarning global dunyoqarashini rivojlantiradi.

Ingliz musiqasidan foydalanish til o‘rganish jarayonini samarali va qiziqarli qiladi. Musiqa yordamida o‘quvchilar talaffuzni yaxshilash, so‘z boyligini oshirish, grammatikani o‘rganish va tinglash ko‘nikmalarini rivojlantirishlari mumkin. Musiqa orqali o‘rganish o‘quvchilarga ingliz tilini nafaqat texnik jihatdan, balki madaniy jihatdan ham mukammal o‘zlashtirish imkoniyatini beradi. Shuning uchun ingliz tilini o‘rganayotgan har bir shaxs uchun musiqa vositasini o‘z o‘rganish jarayoniga kiritish juda foydali bo‘ladi. Ingliz musiqasidan foydalanish til o‘rganish jarayonini sezilarli darajada osonlashtiradi va qiziqarli qiladi. Musiqa yordamida talaffuzni yaxshilash, so‘z boyligini oshirish, tinglash va grammatik ko‘nikmalarini rivojlantirish mumkin. Shuning uchun ingliz tilini o‘rganayotgan har bir o‘quvchi uchun musiqaning ahamiyatini inkor etib bo‘lmaydi. Musiqa orqali tilni o‘rganish, o‘quvchilarni yanada samarali va faol ravishda ingliz tilida so‘zlashishga rag'batlantiradi.